Zoals aangekondigd het winterfietsproject van dit jaar, de restauratie van een erg zielige Cannondale. In oktober vorig jaar gevonden aan het einde van de Waalderstraat in Den Burg. Ik moet bijna een traan wegpinken als ik denk aan de toestand waarin hij verkeerde: de wielen krom, de lak naar god, versnellingen en remmen kapot, niet vastgemaakt aan een slot, maar het slot lag los over de bovenbuis, alles schreeuwde “red me!”. Dat is natuurlijk altijd een mogelijkheid op een eiland dat sommigen in bezit van de heiland zien, maar ik werd vooral geraakt door het feit dat het een Cannondale is en natuurlijk dat ik een carbon stuur zag. Zo waardeloos kan een fiets niet zijn dat ik dat stuur nergens meer op kan gebruiken.
Bij het strippen viel me het gewicht op. Met goedkope velgen, spatborden, lichtinstallatie, dikke banden en doorgaans zware onderdelen woog hij maar 13,4 kg en zo rijpte in me het idee om toch wat meer met het ding te gaan doen. Het is wel een Cannondale, het merk dat ik over het algemeen geringschattend als de instapper onder de topfietsen schaar. Het was wel een trekkingfiets, dus de afstand tussen voor- en achteras is langer dan bij een racefiets. Dat levert een iets minder nerveus weggedrag dan bij een racefiets op, maar hij accelereert ook wat minder. Dat is niet erg, ik fiets wel graag snel, maar ik ben niet eerzuchtig. Bovendien kreeg ik daardoor een ander idee.
De klassieke reisfiets is met racestuur, dus als ik deze nu eens zou ombouwen tot een racefiets met een gewicht van heel laag in de 9 kg, dan zou ik er met een andere wielset en bagagedrager een reisfiets van 11 kg van kunnen maken en dat is zeer licht. Omdat een goede kennis zijn voorraad fietsonderdelen zat was, kreeg ik een complete Shimano 105-groep uit 2003 (3×9 versnellingen) en daarmee was de fiets feitelijk al half gebouwd.
De lak was niet meer te redden, een deel van zijn rijke leven had de fiets in een sloot doorgebracht, alles bladderde en was vastgeroest. Aangezien het echter een aluminium frame is, is er altijd een goedkope oplossing, namelijk polijsten. Daar ben ik de halve winter mee bezig geweest en dat zal niet tot mijn favoriete bezigheden gaan behoren, dat is een typisch geval van werk dat nooit af is. Bah.
Om de fiets niet al te lang te maken heb ik een racevork gemonteerd, de extra lengte zit nu aan de achterkant. De fietsenmaker was er helemaal door in de war, hij wilde weten of ik van twee frames een had gemaakt. Het monteren van een racevork heeft wel als nadeel dat ik de schroefgaten voor een lowrider kwijtraakte, maar mocht dat ooit echt nodig zijn, kan ik de oude vork nog monteren.
Het resultaat weegt 9,1 kg. Had ik het stuur gekregen dat ik wilde, dan was ik precies op 9 uitgekomen, maar dit is een goede basis. Juist omdat de fiets gemengd moet kunnen worden gebruikt, is te licht niet zo handig, je hebt weinig aan een reisfiets, die na 500 km langzaam begint te desintegreren. De kenner herkent de extra lengte direct, de leek valt dat niet op, wél dat hij voor een racerem en achter een cantileverrem heeft, alleen zou de leek zeggen dat ik voor een dinges en achter een dinges heb.
De fiets was al hybride, in 1998 zag Cannondale dit als crossover tussen fiets voor licht terrein en trekking. Bij mij is het nu hybride tussen reis en race en eerlijk gezegd ben ik met het resultaat uitgesproken tevreden, vooral na de testrit van zojuist. Een paar kleinigheden zijn er nog op te lossen, zo waren de kabelgeleiders op de bovenbuis van plastic, met pootjes in het frame gestoken. Aangezien dat plastic volledig was uitgedroogd, braken alle pootjes af, dus ik heb even moeten improviseren met tiewraps. Of ik het juiste onderdeel ooit nog ergens ga vinden, is onzeker.
Oh ja, er zijn altijd mensen die willen weten wat dat nu kost. Ik heb in deze fiets 264 euro geïnvesteerd, hoofdzakelijk in banden, zadelpen en stuur. En mijn zwagers met de eeuwige vraag “hoe veel versnellingen heptie nou?” kan ik met 27 versnellingen ook niet overtuigen dat het goed is, die zouden alleen maar antwoorden of ik wist dat je tegenwoordig al fietsen met 36 versnellingen hebt. Mij blijft slechts de vraag wat ik in godsnaam de rest van het jaar moet doen.
helena
Het was weer heerlijk lezen roop, en oergezellig om te zien ook: de oude Cannondale, de dakloze van nobele komaf, met liefde in ere hersteld. Eerst helemaal naakt, ontdaan van alle miserie in de warmte van het huis op een bedje van kranten: de operatietafel. Dan weer heel gemaakt, geheeld. Ik kan zó genieten van je fiets-belevenissen, blijf ze zeker delen.
Ooit heb ik ook een fiets ontleed. Het is wel zo’n twintig jaar geleden. Ook hier gebeurde alles in huis want ik heb geen werkstal, geen schuurtje. Een oud overgordijn driedubbel gevouwen op de keukenvloer, alle gereedschap bijeen gezocht, een boek geleend in de bib want nul parate kennis noch computer toen, kommetjes met mazout voor de vuile vette onderdelen klaargezet, kruipolie en naaimachine olie, al wat ik in huis had om de klus te klaren uit de kast gehaald… en begonnen!
Het was een fiets met een terugtraprem. Ik had hem gevonden aan de graskant van een veldweg. In jouw kennersogen vast een zwaar, lomp ding, maar in mijn ogen zag hij er te degelijk uit om verder verstoten te worden. Hij was mooi donkergroen en buiten wat afschilfering aan het stuur waren alle verchroomde onderdelen na opblinken met koperpoets weer als nieuw.
Ik probeer mijn verhaal kort te maken: de pedalen sloegen door, hij trapte door, ook of hoe zeg je dat. Ik moest zijn harten openen, dat van die rem en dat van de pedalen. Eén heb ik niet open gekregen, volgens het boek moest je daar een speciale sleutel voor hebben. Dat van de terugtraprem ging wel open, denk ik, en nu is het daarom dat ik dit verhaal hier schrijf: daar zaten, naar ik mij meen te herinneren, balkjes in met aan de ene kant een schuin vlak. Dat had ik nog nooit gezien. Ik vraag mij nog altijd af of die schuine kant niet gedeeltelijk slijtage was… en nog: hoe ik ook zoek op Google, ik vind nergens een afbeelding van die balkjes. Zou ik gedroomd hebben?
Bon: de fiets heb ik waarlijk kunnen opknappen, althans dat dacht ik. Alles zat weer op z’n plek, hij blonk waar hij kon blinken. Helaas… vijzen en schroeven vastzetten is niet mijn sterkste kunnen… de fiets begon aan alle kanten te rammelen, de kettingkast viel er uiteindelijk af en wat nog erger was: hij bleef doortrappen, zowel vooruit als achteruit. Levensgevaarlijk.
Met pijn in het hart heb ik hem terug te vondeling moeten leggen. Weet je, ik ben klein behuisd en ik heb geen schuurtje, anders had ik hem bewaard.
roop
ha helena, ik heb wel een werkkamer, maar in de praktijk doe ik daar alleen het vieze werk, de assemblage doe ik in de woonkamer. karin vindt dat wel gezellig en dat is een grote luxe. het begint allemaal wel uit zijn jasje te groeien, ik heb nu 5 fietsen en er moet er dit jaar één weg, al is het maar om ruimte te maken voor de volgende vijfde fiets.
“In jouw kennersogen vast een zwaar, lomp ding”
mijn liefste fiets was een steyr damesfiets uit 1943, een klant van de fietsenzaak waar ik werkte kwam het ding om redenen van overbodigheid langsbrengen en ik was op slag verkocht. ik heb de fiets opgeknapt en een ex cadeau gedaan, maar die troel wist hem niet op waarde te schatten. dezelfde ex zei ooit chagrijnig tegen me, nadat mijn net zo geliefde als unieke mountainbike was gestolen, dat ik moest stoppen met janken over een stuk oud ijzer. daar was ik zo ijselijk door beledigd dat ik tot de dag van vandaag probeer te bewijzen dat oud ijzer niet bestaat. mijn motivatie is in principe dezelfde als de jouwe toen was, ik kan er niet tegen dat mensen bruikbare dingen gewoon maar weggooien, dat ze zo’n vertekend beeld over waardeloosheid hebben. ik heb echt de gekste dingen van het grof vuil gehaald, tot en met een complete jan janssen, waarvan ik letterlijk alleen de banden maar op hoefde te pompen.
het kapotte deel dat jij bedoelt was de remvoering. dat zijn in oude terugtrapremmen losse plaatjes, die bij het remmen tegen de binnenkant van de naaf drukken. wat er over het algemeen kapot aan is, zijn de verbindingen tussen de plaatjes, hoogst zelden de plaatjes zelf. het was de eerste reparatie die ik ooit aan een fiets heb uitgevoerd, dat was in de tijd dat ik met een hamer, schroevendraaier en een waterpomptang nog een hele fiets uit elkaar kon halen. het heeft lang geduurd voor ik speciaal gereedschap ging gebruiken. ik vind het al dapper dat je er überhaupt aan bent begonnen, maar je bent niet de eerste die er uiteindelijk tegenaan loopt, dat in fietsen verrassend veel techniek op de vierkante centimeter blijkt te zitten.
jaren geleden had ik een kamer onderverhuurd aan een wat moeilijke jongen, hij reed op een kapotte oude peugeot. ik kon dat niet aanzien, dus ik heb het ding voor hem opgeknapt. hij blijkt er nog steeds op te fietsen, maar het mooiste vind ik dat hij voor het eerst in zijn leven merkte dat dingen vanzelf mooi worden als je er van houdt.
nee hoor, ik ga daar voorlopig niet mee stoppen, ik vind het veel te leuk. wat ik doe blijft wel afhankelijk van wat ik vind, dat houdt de verrassing er een beetje in. groeten van karin en dank!